Podstawowe informacje
Ikarus Zemun IK-160P, wbrew mylącej nazwie, nie jest autobusem węgierskim. To wynik kooperacji jugosłowiańskiej firmy... Ikarus z polskim Jelczem w latach 80. minionego wieku. Przegubowce tego typu przeznaczone były dla przedsiębiorstw PKS na najbardziej obciążone trasy lokalne. Takie było założenie, jednak gdzieniegdzie Zemuny zawitały także na liniach miejskich. Autobusy tego typu zaczęto wycofywać z eksploatacji pod koniec lat 90. W niewielu przypadkach były poważnie remontowane, niektóre firmy zaś decydowały się na skrócenie autobusów do postaci solówki, co w większości przypadków było spowodowane mniejszymi potokami pasażerskimi i prostą oszczędnością. Obecnie w ruchu pozostaje kilka autobusów w Ostrowie Wielkopolskim (skrócone) i, prawdopodobnie, w Katowicach. Dla potomnych są zachowane na razie tylko trzy egzemplarze, w tym jeden skrócony – dwa w Paterku k. Nakła i jeden w naszej kolekcji.
Dane techniczne
Producent: Ikarus-Zemun / Jelczańskie Zakłady Samochodowe
Model: IK-160P
Rok produkcji: 1986
Silnik: WS Mielec SW680/56/4
Pojemność silnika: 6230 cm³
Moc silnika: 185 KM
Miejsca siedzące: 47+1
Miejsc ogółem: 145
Długość [mm]: 16760 mm
Szerokość [mm]: 2450 mm
Wysokość [mm]: 3030 mm
Konstrukcja →
Konstrukcja
Kryzys lat osiemdziesiątych nie oszczędzał polskiego przemysłu motoryzacyjnego. Chroniczne problemy z dostawami podzespołów powodowały spadek produkcji i jej niższą jakość. Jelczańskie Zakłady Samochodowe miały jednak jeszcze jeden kłopot – ich sztandarowy model PR110 (finalny produkt licencji Berlieta) okazał się nie do końca odpowiedni na polskie warunki i w wielu miastach, w tym w Warszawie, był zastępowany przez węgierskie Ikarusy. Konieczne stało się więc poszukiwanie kolejnych kooperantów za granicą. W 1982 roku podpisano porozumienie o współpracy z jugosłowiańską firmą Ikarus (od lat 90. znaną jako Ikarbus) z siedzibą w Belgradzie, w dzielnicy Zemun. Na jego mocy w 1983 roku w Jelczu rozpoczęto montaż m.in przegubowca Ikarus Zemun IK-160, oznaczonego w specyfikacji na polski rynek dodatkowo literą 'P'.
Oryginalnie IK-160 były wyposażone w podzespoły mechaniczne firmy Raba, jednakże wersja na polski rynek była nieco odmienna. Autobusy te składały się z jugosłowiańskiego nadwozia, będącego spadkobiercą niemieckiego MAN-a i tzw. autobusu standardowego – stąd między innymi drzwi identyczne jak w MAN-ach SG192 czy Mercedesach O305. We wnętrzu widać także inne detale rodem z produktów niemieckich. Jednakże najbardziej rzuca się w oczy dodatek polski, czyli charakterystyczne skajowe siedzenia „poduchowe” pochodzące z Jelcza-Berlieta.
Mechanicznie polska wersja Zemuna różniła się przede wszystkim zastosowaniem produkowanego na licencji Leylanda w WSK Mielec silnika SW680 i sześciobiegowej skrzyni biegów S6-90 z zakładów w Tczewie. Widoczne było także zastosowanie znanego z innych polskich pojazdów oświetlenia.
Zemuny w większości były przeznaczone dla przedsiębiorstw PKS do obsługi tras o największej podaży pasażerów. Niewielka ilość trafiła także do kilku dużych kombinatów przemysłowych celem wykorzystania na potrzeby przewozów pracowniczych.
Kryzys gospodarczy końca PRL i początek nowego ustroju spowodował spadek popytu na autobusy, przez co Jelcz zmuszony był w 1989 roku zakończyć współpracę z Jugosławią. Jednakże jeszcze przez kilka lat plac w Jelczu-Laskowicach wypełniały niesprzedane Zemuny z ostatniej partii. Do 1992 roku autobusy te trafiły do przedsiębiorstw komunikacji miejskiej z Poznania, Wałbrzycha, Swarzędza i Bielska-Białej, gdzie wykorzystywane były na liniach miejskich. Łącznie w latach 1983-89 zmontowano w jelczańskiej fabryce około 880 autobusów typu IK-160P.
Zemuny zaczęły być systematycznie wycofywane z eksploatacji pod koniec lat 90. Wśród masy Autosanów i Jelczy był to typ odmienny, więc rzadko kiedy przechodził naprawy główne. W wielu firmach, pragnąc obniżyć koszty eksploatacji i dostosować tabor do mniejszych potoków pasażerskich, decydowano się na skrócenie przegubowca do wymiarów solówki. Na początku drugiej dekady XXI wieku niedobitki Zemunów jeżdżą już tylko prawdopodobnie w dwóch firmach, przy czym ostatni przegubowiec w przedsiębiorstwie PKS zakończył służbę na początku lipca 2011 roku – był to dwudziestopięcioletni pojazd o numerze 70504 z Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej w Przasnyszu.
← Podstawowe informacje
Nasz Zemun →
Nasz Zemun
Ikarus Zemun IK-160P należący do naszej kolekcji to egzemplarz pochodzący z 1986 roku. Od stycznia 1987 do lipca 2011 r. autobus służył w PKS w Przasnyszu pod numerem taborowym 70504.
Przez pierwszy rok obsługiwał kurs pospieszny z Przasnysza do Warszawy, zaś przez kolejne 24 wyjeżdżał praktycznie tylko na poranny kurs Przasnysz - Maków Mazowiecki - Przasnysz. Zemun przez te wszystkie lata był pod opieką jednego kierowcy – pana Karola. Dzięki temu przegubowiec zachował się w niezłym stanie technicznym oraz w praktycznie stuprocentowej kompletacji fabrycznej. Pilnej naprawy wymaga jedynie kratownica w okolicach przegubu oraz poszycie zewnętrzne, które dotychczas było tylko pobieżnie łatane.
6 lipca 2011 roku oficjalnie zmienił się właściciel Zemuna. Po podpisaniu umowy autobus opuścił przasnyską bazę PKS i samodzielnie wyruszył w stukilometrową podróż do nowego domu w zajezdni przy Ostrobramskiej
← Konstrukcja
Remont →
Remont
Z początkiem jesieni 2011 roku rozpoczęły się przygotowania do remontu Zemuna. Początkowo prace obejmowały demontaż elementów wyposażenia wnętrza, a na początku grudnia autobus trafił na dawną halę diagnostyki zajezdni R-10, gdzie rozpoczęła się naprawa blacharki. Ponieważ nie mamy stałego dostępu do hali, remont prowadzony jest fragmentami. Na pierwszy ogień poszła prawa burta między pierwszymi, a drugimi drzwiami. Przed założeniem nowego poszycia oczywiście została oczyszczona i zabezpieczona kratownica. Po demontażu wyposażenia wnętrza z lewej strony pierwszego członu pojazdu, oczyszczone i zakonserwowane zostały dostępne fragmenty kratownicy. Reszta poczeka na zdjęcie poszycia.
9 listopada 2011 Pozyskaliśmy siedzenia z zajezdni Redutowa
9 lutego 2012 Garnitur szyty na miarę...
26 lutego 2012 Remont od wewnątrz
2 marca 2012 Lewa strona pod poszyciem okazała się prawie idealna dzięki fabrycznej powłoce bitumicznej....
1 kwietnia 2012 Nadszedł czas na doczepę... pierwszy etap odhaczony!
8 kwietnia 2012 Kawałek po kawałku wnętrze także nabiera blasku
13 kwietnia 2012
21 kwietnia 2012 Tylny bagażnik odbudowany, ale to jeszcze nie koniec zmagań...
16 lipca 2012 Nowe światełka już świecą, pojawiła się tymczasowa tablica rejestracyjna...
18 lipca 2012 Nowe miejsce zacumowania Zenka - zajezdnia Stalowa. Teraz czas na fachowców od malowania.
27 lipca 2012 Dzięki pomocy kierownictwa PKS Skierniewice pozyskaliśmy zamienne podszybie czołowe oraz kilka innych detali, potrzebnych do jak najdokładniejszego remontu naszego Zenka.
16 sierpnia 2012 Zemun trafił do farbiarni.
19 sierpnia 2012 Dziś od 6 rano praca wre!
21 sierpnia 2012 Pomalowany!
← Nasz Zemun
Galeria →
