KMKM Warszawa

4Nj #838

Konstrukcja, służba i remont

Pomimo swojego niepozornego wyglądu, wagon numer 838 jest bardzo wyjątkowym wagonem. Jest on jedynym wyprodukowanym przedstawicielem prototypowego typu 4NJ, czyli fabrycznie jednokierunkowej wersji wagonów typu 4N (co do zasady tramwaje na jednokierunkowe przedsiębiorstwa przebudowywały we własnym zakresie).

Prototypowy wagon wyprodukowano w 1957 roku i przekazano do Warszawy, gdzie trafił do zajezdni „Mokotów”. Wyróżniał się na tle innych nie tylko drzwiami po jednej stronie wagonu. Innymi zauważalnymi różnicami były między innymi – inny układ okien na pomostach, a także podłoga tylnego pomostu zrównana z podłogą w przedziale pasażerskim.

W czerwcu 1966 roku wagon przekazano do Szczecina, gdzie kursowanie z numerem bocznym 295 rozpoczął w sierpniu tego samego roku. Początkowo służył on na zajezdni „Pogodno”, a od 1975 r. przeniesiono go na zajezdnię „Golęcin”. Z racji swojej „wyjątkowości” wagon ten służył w Szczecinie za wzór przebudowywania szczecińskich „eNek” na jednokierunkowe. W trakcie kolejnego remontu została w nim obniżona podłoga na tylnym pomoście, a także zamontowano elektryczne mechanizmy otwierania drzwi, które posiada do dzisiaj. Po przejechaniu ponad 2 milionów kilometrów po ulicach Szczecina, z końcem 1995 r. wagon nr 295 zakończył kursowanie.

W latach 1994-95 tworząc kolekcję wagonów historycznych Tramwaje Warszawskie oraz miłośnicy tramwajów w obliczu niezbyt wielkiej ilości wagonów generacji N w Warszawie, zaczęli typować wciąż jeżdżący po Szczecinie tramwaj jako wagon, który powinien zasilić kolekcję wagonów historycznych. Po wycofaniu z ruchu TW niezwłocznie zakupiły wagon i już w miesiąc po wycofaniu go z ruchu w Szczecinie tramwaj ten znalazł się w Warszawie.

Latem 1997 r. w wagonie przeprowadzono remont oraz wpisano go do rejestru zabytków, dzięki czemu od 1998 roku zaczął on regularnie pojawiać się w obsłudze różnych linii okolicznościowych. Po remoncie wagon wrócił do swojej pierwszej zajezdni na Mokotowie.

Obecnie prezentuje mniej więcej stan, w jakim wagony tego typu wyglądały na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych. Niestety, dotychczas nie przywrócono mu wielu fabrycznych elementów wyróżniających ten tramwaj na tle innych.