KMKM Warszawa

Pożegnaliśmy Jelcze

Jesień to czas pożegnań. W 2013 roku pożegnaliśmy zajezdnię “Redutowa”, której funkcjonowanie zostało zawieszone oraz odprawiliśmy do Krainy Wiecznych Odjazdów przegubowe Jelcze M181M.

Otwarta w 1961 roku “Redutowa” to symboliczne miejsce dla warszawskich Jelczy. To właśnie kierownik tej zajezdni, Aleksander Wist, kierował pracami nad stworzeniem przegubowego “ogórka”. Takich pojazdów, oznaczonych symbolem AP-62, powstały 22 sztuki. Kiedy w 1975 roku do Warszawy przyszła testowa seria Jelczy PR110U, część z nich ulokowano właśnie na “Redutowej”. Na tej zajezdni stacjonowały Jelcze AP-02, 272 MEX, PR110, jedna sztuka L11/2 (przed przebudową na M11), 120MM/1, M121M oraz M181M. W 2005 roku przystąpiono do ujednolicania pojazdów na poszczególnych zajezdniach – “Redutowa” miała specjalizować się właśnie w Jelczach i tak trafiły tu pojazdy trzech ostatnich typów, które były eksploatowane wówczas w stolicy.

5 października 2019 roku wróciliśmy na tę zajezdnię, żeby symbolicznie pożegnać się z ostatnimi Jelczami kursującymi po ulicach Warszawy – modelem M121I/4 Mastero. Ten zrywny autobus, wyposażony w silnik Iveco, pojawił się na drogach o co najmniej dziesięć lat za późno. W 2007 roku, kiedy został wyprodukowany, jego częściowo niska podłoga nie robiła już na nikim wrażenia. Po kilkunastu latach eksploatacji Miejskie Zakłady Autobusowe sprzedają te pojazdy i zastępują je m.in. nowoczesnymi autobusami MAN, napędzanymi gazem ziemnym.

Od 11:00 na teren zajezdni “Redutowa” zaczęły zjeżdżać się następujące pojazdy:

Jelcz 272 MEX z kolekcji KMKM o numerze taborowym 1983, wyprodukowany w 1977 roku. Ze względu na swą późną datę produkcji, nigdy nie służył w komunikacji miejskiej. W latach 1977-89 służył w oddziale Milicji Obywatelskiej w Sułkowicach k/Warszawy zajmującym się tresurą psów, zaś w 1989 roku został zakupiony przez ZOZ z dolnośląskich Ziębic. W 1998 roku klubowicze odnaleźli zapuszczony, pomazany graffiti autobus stojący na parkingu osiedlowym na wrocławskim Kozanowie. Autobusy tego typu kursowały po stołecznych ulicach do 1983 roku, stąd symboliczny numer taborowy naszego “ogórka”.

Berliet PR100 z kolekcji KMKM o numerze taborowym 3873, wyprodukowany w 1980 roku. Nasz autobus początkowo służył w przedsiębiorstwie komunikacyjnym SEMTAO we francuskim Orlanie. W 1991 roku wraz z trzydziestoma innymi pojazdami został podarowany miastu Kraków, gdzie służył na liniach miejskich przedsiębiorstwa KPPU. W 2002 roku został przejęty przez PKS w Krakowie. Ostatnim zadaniem przewozowym była obsługa bezpłatnej linii supermarketu Carrefour.

Jelcz PR110M z kolekcji KMKM o numerze taborowym 4617, wyprodukowany w 1991 roku, ucharakteryzowany na wersję PR110U. Wcześniej jeździł w komunikacji miejskiej w Puławach. Pochodzi z końca produkcji. Autobusy tego typu wyposażone były w silnik WSK Mielec SW 680 na licencji Leylanda oraz polską skrzynię biegów FPS Tczew.

Jelcz 120MM/1 z kolekcji KMKM o numerze taborowym 4340, wyprodukowany w 1993 roku. Autobusy tego typu były następcami słynnej „peerki”. Zastosowano w nich nowy układ siedzeń oraz podwyższono podłogę z racji zamontowania większego silnika MAN, który sprzęgnięto z automatyczną skrzynią biegów ZF 4HP500. Pierwsze warszawskie “stodwudziestki” z 1992 roku zostały pomalowane w nowy, żółto-czerwony schemat malowania. Nasz egzemplarz był ostatnim pojazdem tego typu, który wyjechał na stołeczne ulice w 2013 roku.

Jelcz M181MB #7690

Jelcz M181MB o numerze taborowym 7690 należący do Escape Service, wyprodukowany w 1996 roku. Wcześniej jeździł w komunikacji miejskiej w Rzeszowie. Jest bliźniakiem warszawskiego 7690, na którego został ucharakteryzowany, i jest jedynym zachowanym egzemplarzem z pierwszej serii niskopodłogowych przegubowców. Kolejne autobusy posiadały już panoramiczną przednią szybę oraz maskujący różną wysokość okien charakterystyczny uskok na lewej ścianie.

Jelcz M121M z kolekcji KMKM o numerze taborowym 4891, wyprodukowany w 1998 roku. Autobusy tego typu miały stanowić ukłon w stronę osób niepełnosprawnych. Na bazie wysokopodłogowej konstrukcji Jelcza 120M stworzono pojazd z obniżoną podłogą w jego przedniej części. W 1995 roku miasto Konstancin-Jeziorna zakupiło taki autobus do obsługi linii 700, kursującej z Dworca Centralnego do Centrum Rehabilitacji STOCER w Konstancinie. Nasz egzemplarz jest najmłodszym pojazdem w kolekcji KMKM. Przywrócono mu fabryczny wygląd poprzez zmianę ściany przedniej i tylnej.

Jelcz M121M #764

Jelcz M121M o numerze taborowym 764 należący do Komunikacji Miejskiej Łomianki, wyprodukowany w 1997 roku. Autobus wcześniej należał do Miejskich Zakładów Autobusowych, które w latach 2005-2007 skierowały do odbudowy w Jelczu 33 takie pojazdy. Pod koniec 2017 roku po raz ostatni wyjechały na stołeczne ulice pod „banderą” MZA. Część Jelczy otrzymało jednak drugie życie – zakupiła je Komunikacja Miejska Łomianki, wykonująca przewóz pasażerów na liniach 150, 250 i 750.

Jelcz M121I/4 Mastero # 4942

Jelcz M121I/4 Mastero o numerze taborowym 4942, należący do Miejskich Zakładów Autobusowych, wyprodukowany w 2008 roku. Pojazdy tego typu posiadały konstrukcję wykonaną ze stali nierdzewnej oraz równą linię okien. Kierowcy chwalili zrywność autobusu wyposażonego w silnik Iveco. W związku z dostawami nowych autobusów MAN w 2019 roku, część Jelczy wystawiono na sprzedaż – zakupiło je MPK w Lublinie.


Przed otwarciem bram nastąpiła odprawa dla obsługi…

Nadeszła godzina 11:30…

Podczas wystawy goście zajezdni zostali oprowadzeni przez naszą koleżankę Magdę, która opowiedziała o historii Jelczy w Warszawie i przedstawiła krótko każdy z pojazdów.

O godz. 12:30 parada Jelczy ruszyła przez miasto.

Kolejną częścią pożegnania Jelczy była impreza fotograficzna dwoma pojazdami – klubowym Jelczem M121M o numerze 4891 i należącym do MZA Jelczem Mastero o numerze 4942.

Dla najbardziej wytrwałych przewidziana była nocna impreza Jelczem Mastero.


Serdecznie dziękujemy Miejskim Zakładom Autobusowym za pomoc w organizacji imprezy, ponowne otwarcie “Redutowej” oraz użyczenie Jelcza Mastero, a także Komunikacji Miejskiej Łomianki za użyczenie Jelcza M121M.


Zapraszamy do obejrzenia zdjęć z tego wydarzenia w
Warszawskiej Galerii Komunikacji Miejskiej!